İdrar kaçırma (üriner inkontinans), istemsiz idrar kaçırma olarak tanımlanır. Yaşam kalitesini bozar. Çoğunlukla kadınlarda görülmekle birlikte ileri yaşta erkeklerde de görülebilir.
İdrar Kaçırma Neden Olur?
En sık tipleri:
A.Sıkışma tipi inkontinans (Urge inkontinans): İdrarın aniden gelmesi ve tuvalete yetişene kadar kaçırma olması. Altta yatan sebep mesane kaslarının aşırı çalışmasıdır (hiperaktif mesane)
B.Stres inkontinans: Pelvis kaslarının ve sfinkterlerin fonksiyonlarını kaybetmesi ile gülme ve öksürme sırasında idrar kaçırmadır. Kadınlarda çok daha sık görülür.
C.Taşma inkontinans: Erkeklerde genellikle prostat büyümesi ile mesanede sürekli idrar kalması, ve mesanenin çabuk dolması ile kaçırma olmasıdır. Diğer türlü her iki cinsiyette de görülen nörolojik hastalıklarda mesane kaslarının kasılmaması sonucu mesane genişler ve boşalamaz. Bu durumda da içinde çok idrar kalır, ve kolayca taşma gerçekleşir.
D.Mikst: Birden çok sebep bir arada olması.
E.İlaçlara bağlı: İdrar söktürücü ilaçlar, mesane kas fonksiyonlarını bozan ilaçlar, vb
F.İdrar yolu infeksiyonu
G.Aşırı su tüketme
H.Kabızlık
1.Pelvik Taban Kaslarının Zayıflığı: Mesane ve idrar yolunu destekleyen kasların zayıflaması. (Özellikle kadınlarda doğum sonrası veya yaşlanmaya bağlı)
2.Yaşlanma: Mesanenin esnekliğini kaybetmesi ve kasların zayıflaması.
3.Obezite: Mesaneye ve pelvik tabana ekstra baskı uygulaması.
4.Kabızlık: Kalın bağırsağın mesane üzerine baskı yapması.
5.Kronik Hastalıklar: Diyabet (şeker hastalığı), Parkinson gibi hastalıklar.
6.Bazı İlaçlar: İdrar söktürücüler (diüretikler), tansiyon ilaçları, bazı antidepresanlar.
7.İdrar Yolu Enfeksiyonları (İYE): Geçici idrar kaçırmaya neden olabilir.
8.Aşırı Kafein/Alkol Tüketimi: Mesaneyi tahriş edebilir.
9.Sigara Kullanımı: Kronik öksürüğe yol açarak ve mesaneyi tahriş ederek kaçırma riskini artırır.
Kadınlara Özgü Nedenler
1.Hamilelik ve Doğum: Vajinal doğum, pelvik taban kaslarında hasara yol açabilir.
2.Menopoz: Östrojen seviyelerinin düşmesi, mesane ve idrar yolu dokularını zayıflatabilir.
3.Rahim veya Mesane Sarkması.
Erkeklere Özgü Nedenler
1.Prostat Büyümesi (BPH) veya Prostat Hastalıkları: İdrar akışını engelleyerek taşma tipi idrar kaçırmaya neden olabilir.
2.Prostat Ameliyatları: Özellikle radikal prostatektomi sonrası idrar tutma mekanizmalarında hasar oluşması.
Ne Yapılmalı?
İdrar kaçırma durumuyla karşılaştığınızda atmanız gereken en önemli adımlar:
1. Yaşam tarzı değişiklikleri
a. Pelvik taban egzersizleri (Kegel Egzersizleri): Pelvik taban kaslarını güçlendirmek için düzenli olarak yapın. Ancak doğru yaptığınızdan emin olmak için bir uzmandan destek almanız faydalı olabilir.
b. Kilo kontrolü: Fazla kiloluysanız, kilo vermek mesane üzerindeki baskıyı azaltır.
c. Sıvı tüketimini düzenleyin: Günde yeterli miktarda (genellikle 1,5-2 litre) su için, ancak akşam yatmadan 2-3 saat önce sıvı alımını sınırlayın.
d. Mesane dostu diyet: Kafeinli içecekler (kahve, çay, kola), alkol, gazlı içecekler, asitli ve baharatlı yiyecekleri azaltın veya bunlardan kaçının.
e. Kabızlığı önleyin ve/veya tedavi edin: Lifli gıdalar tüketerek kabızlığın önüne geçin.
f. Sigarayı bırakın: Sigara öksürüğü artırarak idrar kaçırmaya neden olabilir.
g. DOKTORA başvurmalısınız .
Tedavi Seçenekleri:
1. İlaçlar: Özellikle sıkışma tipi idrar kaçırmada mesane kaslarını rahatlatan ilaçlar kullanılabilir.
2. Mesane eğitimi: İdrara çıkma aralıklarını aşamalı olarak uzatma.
3. Ameliyat: Stres tipi idrar kaçırmanın şiddetli olduğu durumlarda (örneğin askı operasyonları).
4. Lazer tedavisi: Hafif ve orta dereceli idrar kaçırmada kullanılan ameliyatsız bir seçenektir.